Praca małżonka a koszty uzyskania przychodu

Opinia dla Dziennika Gazety Prawnej

W obowiązującym prawie nie ma przeciwwskazań do zatrudniania małżonka przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Małżonek może współdziałać przy jej prowadzeniu, bez zawierania konkretnej umowy. Może także świadczyć pracę w ramach umowy o pracę, zlecenia. Jednakże w każdym z tych przypadków wartość tego świadczenia nie ma prawa być uwzględniona przy obliczaniu dochodu. Czynnikiem dyskryminującym, a więc ograniczającym możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych, jest li tylko fakt zawarcia małżeństwa. Zatem cecha, która co najwyżej uzasadnić może preferencje podatkowe, prowadzi do wyższego opodatkowania. Przy czym obowiązki podatnika pozostają bez zmian, skoro wypłacając małżonkowi wynagrodzenie z umowy o pracę winien on pełnić funkcję płatnika. Dochodzi zaś dodatkowo odpowiedzialność za podatki małżonka-przedsiębiorcy. Zresztą przepis w obowiązującej formule jest niejasny, co znalazło odzwierciedlenie chociażby w podejmowanej próbie interpretacji wyrażenia wartość świadczenia.

Warto zatem powrócić do senackiego pomysłu uchylenia tego wyłączenia w odniesieniu do faktycznie wypłaconych należności z pracy lub usług świadczonych przez małżonka. Tego typu wypłaty oraz ich wielkość powinny zostać kwalifikowane według ogólnej definicji kosztów uzyskania przychodów.